Το κολοκύθι είναι ετήσιο ποώδες φυτό της οικογένειας των κολοκυνθοειδών. Παρουσιάζει αναρριχώμενη, έρπουσα ή και θαμνώδη ανάπτυξη. Είναι φυτό μόνοικο και δικλινές δηλαδή φέρει στο ίδιο φυτό αρσενικά και θηλυκά άνθη. Το κολοκύθι επικονιάζεται από τα έντομα.

Θερμοκρασία - Το κολοκύθι είναι ανοιξιάτικη καλλιέργεια η οποία είναι ευαίσθητη στο κρύο. Η ελάχιστη θερμοκρασία ανάπτυξης του είναι κατά μέσο όρο οι 15-16⁰ C και η βλάστηση του σπόρου διαρκεί περίπου 2 εβδομάδες σε αυτές τις θερμοκρασίες, ενώ θα πρέπει να έχει περάσει ο κίνδυνος για παγετό όταν αποφασίσουμε να σπείρουμε. Άριστη θερμοκρασία για ανάπτυξη είναι κατά μέσο όρο 30⁰C. Σε θερμοκρασίες πάνω από 38⁰ C οι σπόροι πιθανών δεν θα βλαστήσουν.
Σπορά - Η σπορά γίνεται με δυο τρόπους :
Α) κατευθείαν στο έδαφος. Το βάθος σποράς κυμαίνεται από 2 μέχρι και 4cm. Η φύτευση γίνεται γραμμικά με αποστάσεις ανάμεσα στις γραμμές από 90-150cm και αποστάσεις μεταξύ των φυτών 40-70cm. Όταν η σπορά γίνεται απ΄ ευθείας στο χώμα, θα καλό είναι να τοποθετούνται παραπάνω του ενός σπόρου (συνήθως 3) και στην συνέχεια να γίνεται αραίωση διατηρώντας πάντα το πιο εύρωστο φυτό.
B) Mε μεταφύτευση, αφού πρώτα βάλουμε τους σπόρους να βλαστήσουν σε σπορείο ή σε πλαστικούς δίσκους σποράς, επιλέγοντας το κατάλληλο χώμα. Μετά από 20-30 ημέρες τα φυτά είναι έτοιμα για μεταφύτευση. Ανοίγουμε μικρές τρύπες στο χώμα όπου θα είναι και η τελική θέση των φυτών μας. Προσθέτουμε σε κάθε τρύπα μικρή ποσότητα κοπριάς ή κομπόστ. Θα πρέπει πριν την μεταφύτευση να έχουμε ποτίσει τα ατομικά γλαστράκια για να μην θρυματιστεί η μπάλα χώματος γύρω από το ριζικό σύστημα και με πολύ προσεκτικές κινήσεις να μεταφυτεύσουμε τα φυτάρια. Έπειτα, πιέζουμε ελαφρά το χώμα και ποτίζουμε. Η μεταφύτευση στα κολοκύθια θέλει πολύ προσοχή διότι το ριζικό σύστημα του φυτού είναι αρκετά ευαίσθητο.
Εδαφικές απαιτήσεις - Τα εδάφη που προτιμούν τα κολοκυθάκια είναι μέσης σύστασης αμμοπηλώδη, πλούσια σε οργανική ουσία και με PH γύρω στο 6,0-6,5. Θα πρέπει να αποφεύγονται τα εδάφη που δεν έχουν καλή αποστράγγιση, διότι είναι πολύ πιθανό να πλημμυρίσουν, πράγμα το οποίο δεν αντέχουν τα κολοκύθια. Για την πρωϊμιση της καλλιέργειας, μπορούν να επιλεχθούν ελαφριά εδάφη (αμμώδη), τα οποία θερμαίνονται ταχύτερα. Είναι προτιμότερο τα κολοκύθια να σπέρνονται σε αγρούς στους οποίους για 3 χρόνια δεν έχει καλλιεργηθεί κάποιο άλλο κολοκυνθοειδές (αγγούρι, πεπόνι), για την αποφυγή εξάρσεων των εδαφικών παθογόνων.
Άρδευση - Τα κολοκύθια αρδεύονται είτε με αυλάκια είτε με σταγόνα. Οι μέθοδοι άρδευσης που βρέχουν το φύλλωμα του φυτού (τεχνητή βροχή) δεν ενδείκνυνται διότι η ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών θα είναι μεγαλύτερη. Ως καλλιέργεια το κολοκύθι είναι απαιτητικό σε νερό, αλλά υπερβολικό πότισμα που κινδυνεύει να πλημμυρίσει το χωράφι θα αποβεί επιζήμιο και πολύ πιθανόν τα φυτά να προσβληθούν από ασθένειες του λαιμού και των ριζών. Το πιο κρίσιμο σημείο όσον αφορά την άρδευση είναι κατά την ταχεία ανάπτυξη των καρπών. Οποιαδήποτε έλλειψη νερού σε αυτό το σημείο θα κάνει τους καρπούς μη εμπορεύσιμους, με ακανόνιστο σχήμα.
Λίπανση - Σε περίπτωση λίπανσης χωρίς να έχει προηγηθεί εδαφική ανάλυση μια γενική πρόταση είναι 9-17 kg/στρέμμα Άζωτο(Ν) , 7-13,5 kg/ στρέμμα φώσφορο (P2O5) και 0-17 kg/ στρέμμα κάλιο (Κ2O) . Η εφαρμογή του αζώτου συνήθως δεν πρέπει να ξεπερνά τα 7 κιλά το στρέμμα και πρέπει να είναι μοιρασμένη σε δόσεις. Όταν γίνεται άρδευση με σταγόνα η ολική αζωτούχος λίπανση μπορεί να χωριστεί σε 4 εφαρμογές. Κάποιοι προτιμούν την προσθήκη χωνεμένης κοπριάς ή οργανικών κομπόστ κατά την βασική λίπανση, αντί τη εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων. Ανάλογα την προέλευση της κοπριάς, ποσότητα 5-6 τόνους το στρέμμα κατά μέσο όρο καλύπτει επαρκώς τις ανάγκες των φυτών.
Επικονίαση - Η αναλογία των αρσενικών ανθέων προς τα θηλυκά στην κολοκυθιά είναι 3:1. Τα άνθη της κολοκυθιάς ανοίγουν μόνο για μια ημέρα και συνήθως μόνο το πρωί. Η επικονίαση γίνεται με έντομα, κυρίως από τις μέλισσες. Κατά την περίοδο της άνθησης, θα πρέπει οι καιρικές συνθήκες να είναι ευνοϊκές για την πτήση των μελισσών (όχι βροχές και δυνατοί άνεμοι) για να έχουμε καλή επικονίαση. Τα άνθη των κολοκυνθοειδών είναι φτωχή πηγή γύρης και νέκταρος, γι αυτό οι υπαίθριες καλλιέργειες καλό θα ήταν να εγκαθίστανται 500-600 μέτρα μακριά από άλλες καλλιέργειες που μπορούν να προσελκύσουν τις μέλισσες. Επίσης καλό θα ήταν να καταστρέφονται τα ζιζάνια γύρω από το χωράφι που ανθίζουν ταυτόχρονα με την κολοκυθιά. Για την ενίσχυση της επικονίασης θα πρέπει να γίνεται τοποθέτηση τουλάχιστον μιας κυψέλης μελισσών ανά τέσσερα στρέμματα. Φτωχή επικονίαση έχει ως αποτέλεσμα μικρούς καρπούς οι οποίοι αρχικά ζαρώνουν και μετά απορρίπτονται από το φυτό. Ατελής επικονίαση έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή καρπών με ακανόνιστο σχήμα οι οποίοι δεν είναι εμπορεύσιμοι. Σταυροεπικονίαση συμβαίνει μεταξύ διαφόρων ποικιλιών και τύπων κολοκυθιάς, πράγμα το οποίο δεν αποτελεί πρόβλημα εφόσον οι καρποί προορίζονται για εμπορία και όχι για σποροπαραγωγή.
Συγκομιδή - Τα κολοκυθάκια συγκομίζονται ανώριμα. Η συγκομιδή τους πρέπει να γίνει όταν είναι νεαρά, γυαλιστερά και άγουρα. Καλό θα ήταν, για την αποφυγή τραυματισμών η συγκομιδή να γίνεται με μαχαίρι και με γάντια διότι η επιδερμίδα του καρπού είναι πολύ ευαίσθητη και μπορεί να τραυματιστεί. Το κολοκύθι συνήθως συγκομίζεται με ένα μέρος του σκληρού ποδίσκου. Έτσι αυξάνεται η μετασυλλεκτική του ζωή. Θα πρέπει να αποφεύγεται να μένει ο καρπός πάνω στο φυτό για πολύ καιρό, γιατί το φυτό έτσι παράγει λιγότερους καρπούς. Η συγκομιδή μπορεί να γίνεται κάθε δεύτερη μέρα η και κάθε μέρα σε κάποιες περιπτώσεις. Το μέγεθος του συγκομιζόμενου κολοκυθιού διαφέρει ανάλογα με τις προτιμήσεις της αγοράς.